Kopmayan Maya ayarlı kıyamet ve geçmişte de bolca bahsi yapılmış ancak; kopmamış diğer kıyametlerden biri hakkında bir anı yazacağım size. Olmasını çok isterdim ama anı benim değil. Festinger’in anısı. Leon Festinger bir psikolog. Anı diye bahsettiğim de bir araştırma aslında.
1950’de yine bir 21 Aralık kıyamet senaryosu çıkmıştı ortaya. ABD’de Minneapolis’te Lake City kasabasında yaşayan ve sizin gibi-benim gibi sıradan bir kadın olan Marion Keech, gizemli bir varlıktan bazı mesajlar aldığı iddiasıyla ortaya çıktı. Sananda adındaki bu gizemli varlık 21 Aralık’ta kıyametin kopacağını haber veriyor ve sadece ona inanların kurtulacağını iddia ediyordu. Günler geçtikçe, söylenti yayıldıkça insanlar bu senaryo etrafında toplanmaya başladı ve bir tarikat oluştu. İşlerini güçlerini bırakan bu tarikat üyeleri bir evde toplanıp 21 Aralık’ta kendilerini kıyametten kurtarmaya gelecek olan uçan daireyi beklemeye koyuldular.
O zamanlar Minnesota Üniversitesi’nde Psikolog olan Leon Festinger, bu insanların kıyameti bekleyişlerini, beklenen zaman geldiğinde nasıl davranacaklarını ve tabii kopmayan kıyamete nasıl bir açıklama getireceklerini merak etti ve aralarına katılıp, gözlem yapmaya koyuldu.
Kıyametin zamanı geldi, ayılanlar bayılanlar, ağlama krizine girenler… Kıyamet kopmadı. Sananda tarikatı üyeleri hayal kırıklığına uğramış hatta kendilerini aptal gibi hissetmiş, utanmış olarak o evden çıktılar, diye devam edeceğimi düşünmüş olabilirsiniz ama değil. Tarikat üyeleri kendilerini dışarıda bekleyen gazetecilere koştular heyecanla ve kıyametin neden kopmadığını açıkladılar:
Kendilerinin sahip olduğu bu kuvvetli inanç ve insanlık için ettikleri dualar Sananda’yı kıyameti koparmaktan alıkoymuştu. Bu durumda tarikatları devam edecek ve daha çok insan kazanmaya bakacaklardı…
Bizim gibi bu duruma şaşıran ve bir anlam vermeye çalışan Festinger, bu insanların 21 Aralık inancı açık bir şekilde yanlışlandığı halde inançlarını değiştirmemelerinin ve hatta inançlarını kuvvetlendirmelerinin sebebi üzerinde çalıştı.
Bulduğu cevap: Bu insanların vazgeçemedikleri bir
kıyamet inançları vardı. İnançlarını değiştirmek yerine yaşadıkları
çelişkiden ve tabii onun verdiği rahatsızlıktan biran önce
kurtulmalıydılar. Bunun için kendilerince rasyonel bir açıklama
getirdiler ve rahatladılar.Bizim 21 Aralık kıyamet senaryomuz sonunda da Festinger’i haklı çıkaracak bir durumla karşı karşıya kalabilir miyiz? Kıyamet inançlarını doğru temellendirmeyen bu yüzden de hasar gören yanlış temellerini bazı açıklamalar getirerek sağlamlaştırmaya çalışan Şirince ziyaretçileri… Bilemeyiz, üzerinden biraz zaman geçsin bekleyip görelim. Ama bildiğimiz bir şey var:
İnsan, kendisinde var olan inanç kısmını bir şekilde doldurma çabası içinde; ama farkında olarak ama olmayarak. Tercihini yapıp Hak olana yönelirse ne ala, değilse Sananda tarikatı üyeleri gibi sanrıları\halüsinasyonları ayyuka çıkmış hasta bir kadıncağız etrafında toplanıp çelişkilerine imanlı ebeveyn kucağında yetişmiş bir çocuğu bile güldürecek açıklamalar getirerek rahatlamaya çalışacak…
İnsanlar sana kıyamet saatini soruyorlar. De ki: “Onun ilmi ancak Allah’ın nezdindedir. Ne bilirsin belki kıyamet yakında olur.” (AHZAB/63)
Amenna ve saddakna!
